Według szacunków NBP w polskim obrocie znajduje się już ponad 35 mln kart płatniczych. Praktycznie każdy dorosły człowiek posiadający konto osobiste posiada również kartę debetową. Wielu ludzi dysponuje także kartami kredytowymi, co sprawia, że Polacy są traktowani jako naród, który aktywnie i chętnie korzysta z innowacji finansowych. Nieumiejętne korzystanie z kart płatniczych powoduje wzrost ryzyka utraty środków z konta na rzecz oszustów, którzy stosują coraz bardziej skomplikowane metody wyłudzeń.
Jak wiadomo karta płatnicza, która nie posiada funkcji płatności zbliżeniowej jest dla złodzieja bezużyteczna jeżeli nie zna on jej numeru PIN. Mimo to i tak należy ją jak najszybciej zastrzec. Jeżeli stracimy kartę zbliżeniową to oszust może dokonywać zakupów o jednorazowej max. wartości 50 zł.
Każdy oszust, który zdobędzie dane do naszej karty płatniczej stara się jak najszybciej je wykorzystać, ponieważ zdaje sobie sprawę, że zostanie ona zastrzeżona. Właściciel karty ponosi niestety odpowiedzialność za transakcje do momentu zastrzeżenia karty. Odpowiedzialność ta dotyczy jednak tylko transakcji do łącznej wartości w wysokości 150 euro, a w przypadku kart zbliżeniowych 50 euro. Straty powyżej tych kwot pokrywa bank, chyba, że udowodni właścicielowi karty płatniczej jej niewłaściwe użytkowanie, przechowywanie czy zwłokę przy zastrzeżeniu straconej karty. W związku z tym warto bezpiecznie korzystać z kart bankowych, aby nie narazić się na utratę własnych środków.
Zasady bezpiecznego korzystania z kart płatniczych
1. Podpisz swoją kartę płatniczą. Tracąc niepodpisaną kartę bank może obarczyć Cię odpowiedzialnością za niedopatrzenia, a złodziej może umieścić na niej swój podpis.
2. Zapamiętaj kod PIN. Nie zapisuj go nigdzie, nie przechowuj wraz z kartą, ani nikomu nie udostępniaj. Pamiętaj również, że bank nigdy nie dzwoni do klienta z pytaniem o tego typu informacje.
3. Ustal limity swojej karty. Przy użyciu karty płatniczej można dokonywać wypłat gotówki z bankomatu, płacić za zakupy czy dokonywać płatności w Internecie. Jeśli nie wykonujesz, którejś z tych czynności ustal limit zerowy, który sprawi, że oszust również nie dokona takiej transakcji.
4. Regularnie sprawdzaj stan swojego konta oraz historię transakcji. Dzięki temu ewentualne działania oszusta zostaną szybko ujawnione i będą mogły być zgłoszone w banku.
5. Zwracaj uwagę na wygląd bankomatu. Jeśli jest coś podejrzanego to zrezygnuj z wypłaty gotówki w tym bankomacie. Oszuści często instalują specjalne nakładki, które umożliwiają im kopiowanie kart, czy uzyskiwanie nr PIN.
6. Wpisując nr PIN zasłaniaj ręką klawiaturę. Dzięki temu jesteś pewien, że nikt nie pozna Twojego PIN-u.
7. Po wypłacie przelicz gotówkę, którą otrzymałeś. Jeśli coś się nie zgadza natychmiast zgłoś to w banku lub u właściciela bankomatu. Zawsze zachowuj wydruk potwierdzenia wypłaty.
8. Zawsze zachowuj wydruk potwierdzenia transakcji. Zarówno przy wypłatach z bankomatu, jak i po dokonaniu płatności w terminalu.
9. Nigdy nie trać karty z oczu. Pamiętaj, że gdy płacisz kartą usługodawca musi zapewnić Ci komfort i bezpieczeństwo przy dokonywaniu takiej płatności. Nie może oddalać się z Twoją kartą na zaplecze.
10. Korzystając z bankowości elektronicznej sprawdź czy połączenie jest szyfrowane. W linku powinna znajdować się zamknięta kłódka oraz przedrostek „https://”.
11. Pamiętaj o używaniu programu antywirusowego. Wirusy potrafią np. podmienić nr konta przy dokonywaniu transakcji w Internecie.
12. Dokonuj zakupów w zaufanych i sprawdzonych witrynach. Jeśli coś stanowi niesamowitą okazję to od razu powinno wzbudzić Twoje podejrzenia.
13. Nie otwieraj załączników w mailach od obcych osób. Pamiętaj także, że bank nigdy nie prosi o dane do karty płatniczej czy konta w korespondencji mailowej czy rozmowie telefonicznej.
14. Nigdy nie korzystaj z bankowości elektronicznej na publicznych komputerach. Najlepiej robić to w domu, a nie w kafejkach czy na uczelni.
Niektóre z tych zasad są dla wszystkich oczywiste, pozostałe również powinny takie się stać. Oczywiście główną zasadą jest rozsądek, którym powinniśmy się kierować przy użytkowaniu kart płatniczych czy bankowości elektronicznej. Ograniczone zaufanie oraz skupienie uwagi na wykonywanej czynności to podstawa w zachowaniu bezpieczeństwa. Na szczęście coraz więcej osób korzysta ze swoich kart płatniczych umiejętnie i ostrożnie, czym utrudnia kradzież swoich pieniędzy.
O Autorze Grzegorz Woźniak
Finansista, który pokazuje ludziom na co zwrócić uwagę w kontaktach z bankiem czy ubezpieczycielem, czyli jak świadomie poruszać się w świecie finansów.