Po publikacji ostatniego artykułu dotyczącego kontroli oraz właściwego zarządzania własnymi finansami, zacząłem się zastanawiać nad tym, co tak naprawdę wpływa na to, jak wyglądają nasze finanse. Doszedłem do wniosku, że największy wpływ na to mają podejmowane przez nas życiowe decyzje oraz ich konsekwencje. Wychodzi na to, że jeżeli nasze życie jest uporządkowane, to nasze finanse osobiste są zazwyczaj zdrowe.
Celowo zaznaczam „zazwyczaj”, ponieważ zawsze istnieją wyjątki, tzn. sytuacje, których nie jesteśmy w stanie przewidzieć, a co za tym idzie ochronić przed ich konsekwencjami. W większości przypadków jednak, to nasze decyzje w wielu aspektach życia wpływają na sferę finansową.
Zanim przedstawię listę wyborów, które wpływają na nasze finanse odniosę się do waszych ostatnich komentarzy. Często powtarzacie, że w polskich szkołach powinni uczyć wiedzy finansowej, czy umiejętności czytania umów. Polski system edukacji wygląda jak wygląda i raczej nie zapowiada się na zmiany na lepsze. Uważam jednak, że nawet jeśli w szkołach mieliby nas nauczyć rozszerzonej ekonomii, to w wielu przypadkach nic by to nie dało. Część osób i tak nie przyswoiła by tej wiedzy, tak samo jak nie przyswaja obecnej. Druga część nadal liczyłaby na gotowe, czyli w stu procentach ufała doradcy (o tym jakie może to być zgubne przeczytasz – tutaj). Dzieje się tak, ponieważ nie wystarczy znajomość ekonomii, ale ważna jest chęć przeczytania umowy, a to dla wielu już zbyt duży wysiłek. W związku z tym uważam, że przeciętnemu Polakowi wystarczy znajomość podstawowych zasad ekonomii i finansów oraz nawyk czytania umów i regulaminów przed podpisaniem.
Życiowe decyzje niosące za sobą ogromne finansowe konsekwencje
- Wybór zawodu i wykształcenie. O tym, że zawód, który wykonujemy decyduje o naszych zarobkach wie każdy, dlatego też bardzo ważny był jego wybór. Decyzja ta podejmowana jest jednak, kiedy jesteśmy bardzo młodzi, dlatego też nie zawsze jest trafna. W związku z tym wiele osób uważa, że dla nich jest już za późno. Oczywiście, że nie mają racji, ponieważ w dzisiejszych czasach łatwo można zmienić profesję oraz zdobyć dodatkowe wykształcenie. Lepiej zrobić to teraz, niż dalej tkwić w martwym punkcie. Często słyszymy również ludzi, którzy twierdzą, że gdyby teraz studiowali lub chodzili do szkoły to by się uczyli, bo wiedzą, że wiedza jest istotna. Wtedy chcieli tylko zdać lub zaliczyć. Co więc stoi na przeszkodzie? Nabywać wiedzę można przez całe życie, również już jako dorosły, samemu w domu.
- Związek z odpowiednią osobą. Dobry związek to ważny aspekt życia każdego człowiek, również ze względów finansowych. Wybór odpowiedniej osoby pozwoli razem budować swoje finanse oraz realizować cele i marzenia. Nie ma więc sensu dłużej tkwić w związku niemającym przyszłości. Najgorszą opcją może być jednak wybór niewłaściwej osoby oraz rozwód zakończony walką o majątek i jego podziałem.
- Ubezpieczenia. Jak już wcześniej wspomniałem nie jesteśmy w stanie wszystkiego przewidzieć, w związku z czym narażamy się na ryzyko utraty zdrowia i pieniędzy. Dlatego też należy się ubezpieczyć od najbardziej prawdopodobnych zdarzeń, które mogą nas spotkać. To ochrona zarówno nas samych, jak i naszych bliskich. Więcej na ten temat – tutaj.
- Unikanie zadłużania się. Życie na kredyt wydaje się wygodne, ale jest to największa przeszkoda na drodze do naszej wolności finansowej. Jak wiecie jestem zagorzałym przeciwnikiem kredytów, ale nie zamierzam krytykować wszystkich kredytobiorców. Oczywiście najlepiej nie zadłużać się wcale, ale jeśli już musimy to robić to z głową. Tzn. bierzmy kredyty, na które faktycznie nas stać. Poza tym decydując się na kredyt, starajmy się jak najszybciej go spłacić. Jeśli to możliwe, to jeszcze przed terminem.
- Przemyślany zakup własnego domu (mieszkania). Dla większości osób to najbardziej kosztowny zakup w swoim życiu. W związku z tym warto, żeby był opłacalny, a nie oznaczał finansowej katastrofy. Podejmując tę decyzję warto kierować się rozumem, a emocje traktować tylko jako mały dodatek. W przypadku zakupu na kredyt, sytuacja jest jeszcze trudniejsza, ponieważ źle dobrany kredyt hipoteczny do naszych prawdziwych możliwości, może zamienić nasze życie w serial pt. „nieprzyjemne relacje z komornikiem”.
- Dbanie o własny rozwój, a co za tym idzie zwiększanie dochodów. Jak wspomniałem w punkcie 1 człowiek uczy się przez całe życie i nigdy nie jest za późno żeby się rozwinąć w danej dziedzinie. Żeby zarabiać coraz więcej musisz zwiększać swoje kompetencje, nawiązywać nowe kontakty oraz umiejętnie negocjować podwyżki (przeczytaj artykuł i dowiedz się, czy zasługujesz na podwyżkę?).
- Oszczędzanie na emeryturę. Mimo, że emerytura to odległa perspektywa, w związku z czym pewnie w tej chwili się nią nie przejmujesz, warto żebyś zmienił swoje postępowanie. Już teraz wiemy, że nasze przyszłe emerytury z ZUS-u nie będą zbyt wysokie, więc warto zadbać o to, by na starość godnie żyć. Jak to zrobić? Zacząć już teraz oszczędzać małe kwoty, które dzięki procentowi składanemu i odpowiednim inwestycjom będą stanowiły Twoją dodatkową emeryturę.
Jak zapewne wiesz, w większości swoich tekstów zachęcam do racjonalizowania wydatków i oszczędzania, nawet małych kwot. W tym momencie muszę jednak przyznać, że jeżeli nie uporządkujesz całego swojego życia, to samo oszczędzanie nie wiele Ci pomoże. Zastanów się nad tym i napisz co o tym myślisz? Co jeszcze według Ciebie ma wpływ na nasze finanse osobiste?